Tình hình tài chính của doanh nghiệp được thể hiện qua báo cáo tài chính. Vậy làm sao để có thể đọc được những thông tin thể hiện trên báo cáo tài chính. Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết này nhé.

1. Báo cáo tài chính của doanh nghiệp gồm những báo cáo gì?

Báo cáo tài chính là báo cáo tổng hợp đầy đủ thông tin về tình hình tài sản, nguồn vốn và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.

Một báo cáo tài chính hoàn chỉnh thường bao gồm các báo cáo sau:

• Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
• Bảng cân đối kế toán
• Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
• Thuyết minh báo cáo tài chính

2. Ý nghĩa của việc đọc báo cáo tài chính

• Đọc báo cáo tài chính giúp chủ doanh nghiệp có thể đưa ra những quyết định sáng suốt về tình hình tài chính của doanh nghiệp. Đọc báo cáo tài chính cũng giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí và tăng doanh thu cho doanh nghiệp.
• Đối tác đọc báo cáo tài chính của doanh nghiệp sẽ hiểu hơn về tình hình tài chính của doanh nghiệp. Từ đó đưa ra các quyết định phù hợp như quyết định mua, bán, giao dịch hàng hóa, cho vay.
• Nhà đầu tư đọc hiểu báo cáo tài chính nhằm tìm hiểu về tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Thông qua việc xác định tỷ suất sinh lời và mức độ rủi ro để ra quyết định đầu tư.
• Báo cáo tài chính là cơ sở để các cơ quan nhà nước quản lý nguồn thu và số thuế phải nộp cho ngân sách nhà nước. Đồng thời báo cáo tài chính giúp cơ quan nhà nước phát hiện các rủi ro tiềm ẩn và đưa ra biện pháp nhằm ngăn chặn các sai phạm của doanh nghiệp.

3. Các bước đọc báo cáo tài chính

Bước 1: Đọc báo cáo tổng quan báo cáo tài chính

Đối với các báo cáo tài chính được kiểm toán thì cần đọc ý kiến của kiểm toán viên đối với báo cáo tài chính để kiểm tra mức độ tin cậy của báo cáo.

Đối với các báo cáo tài chính chưa được kiểm toán thì cần lướt qua sơ bộ để có thể nhìn ra những điểm bất thường trên báo cáo tài chính.

Bước 2: Đọc hiểu chi tiết báo cáo bảng cân đối kế toán

Kết cấu của Bảng cân đối kế toán gồm phần là Tài sản và phần Nguồn vốn

Tài sản là nguồn lực do doanh nghiệp kiểm soát và có thể thu lợi ích kinh tế trong tương lai từ việc sử dụng tài sản đó. Tổng nguồn vốn thể hiện nguồn hình thành tài sản từ vay nơ hay từ vốn tự có của doanh nghiệp.

Tổng tài sản bao gồm tài sản ngắn hạn và tài sản dài hạn, dựa trên tính thanh khoản của các tài sản này.

Tài sản ngắn hạn có tính thanh khoản tốt hơn tài sản dài hạn.

Nguồn vốn bao gồm hai phần chính đó là: nợ phải trả và vốn chủ sở hữu. Nợ phải trả là nguồn vốn từ việc vay nợ hoặc chiếm dụng vốn của nhà cung cấp. Vốn chủ sở hữu chính là nguồn vốn tự có của doanh nghiệp.

Cần tính toán tỷ trọng các khoản mục trong phần tài sản và nguồn vốn.

Đánh giá các khoản có tỷ trọng lớn và có sự biến động lớn về giá trị giữa thời điểm hiện tại và thời điểm trước đó.

Các khoản mục có tỷ trọng lớn sẽ thể hiện rõ nhất tình hình tài chính của doanh nghiệp.

Ví dụ:

Tài sản ngắn hạn chiếm tỷ trọng lớn sẽ khiến doanh nghiệp có khả năng thanh khoản tốt hơn nhưng cần xem xét lại doanh nghiệp có sử dụng tài sản hiệu quả hay không?

Doanh nghiệp có tỷ trọng nợ phải trả lớn trong cơ cấu nguồn vốn có dẫn đến nguy cơ mất khả năng trả nợ hay không? Nếu doanh nghiệp có tỷ trọng vốn chủ sở hữu lớn thì doanh nghiệp đã tận dụng tốt đòn bẩy tài chính hay chưa?

 Ngoài ra, những khoản mục có sự thay đổi lớn cũng thể hiện sự biến đổi rõ rệt tình hình tài chính của doanh nghiệp.

Bước 3: Đọc hiểu chi tiết báo cáo kết quả kinh doanh

Báo cáo kết quả kinh doanh thể hiện doanh thu, chi phí và lợi nhuận của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán.

Báo cáo kết quả kinh doanh chia hoạt động của doanh nghiệp bao gồm: Hoạt động chính, hoạt động tài chính và hoạt động khác.

Cần đánh giá tỷ trọng của doanh thu, chi phí và lợi nhuận của từng mảng hoạt động so với tổng chung xem hoạt động nào đang chiếm tỷ trọng nhiều nhất.

So sánh sự biến đổi so với kỳ trước đó.

Ngoài ra, cần đánh giá doanh nghiệp làm ăn có lãi hay không thông qua số lợi nhuận trong kỳ của doanh nghiệp? Mức chi phí so với doanh thu như thế nào để kiểm tra việc tối ưu hóa chi phí của doanh nghiệp như thế nào?

>> Trải nghiệm ngay công cụ hỗ trợ kế toán và nhà quản trị

 Bước 4: Đọc hiểu chi tiết báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ phản ánh dòng tiền lưu thông trong doanh nghiệp. Đây là một báo cáo quan trọng mà bất cứ ai đọc báo cáo tài chính đều cần phải quan tâm. Dù doanh nghiệp kinh doanh có lãi tức là số lợi nhuận trên báo cáo kết quả kinh doanh dương nhưng doanh nghiệp không có dòng tiền tốt thì doanh nghiệp cũng có nguy cơ phá sản. Vì tiền của doanh nghiệp đang bị chiếm dụng bởi khách hàng mà không có khả năng thu hồi.

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ thể hiện ba dòng tiền, đó là: dòng tiền từ hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư và hoạt động tài chính.

Cần xem xét dòng tiền của doanh nghiệp âm hay dương trong kỳ?

Dòng tiền từ hoạt động nào chiếm tỷ trọng lớn nhất và có ảnh hưởng như thế nào đến hoạt động sản xuất kinh doanh chung của doanh nghiệp?

Bước 5: Đọc hiểu thuyết minh báo cáo tài chính

Thuyết minh báo cáo tài chính cung cấp một số thông tin cần trình bày chi tiết hơn trong báo cáo tài chính. Nếu cần đọc kỹ thông tin nào, có thể tìm hiểu ở thuyết minh báo cáo tài chính

4. Lưu ý khi đọc hiểu báo cáo tài chính

• Cần đọc đủ các báo cáo tài chính để có cái nhìn tổng quan về doanh nghiệp. Mỗi báo cáo đều thể hiện một phần tình hình tài chính doanh nghiệp, không bỏ qua báo cáo nào.
• Nên đọc song song thuyết minh báo cáo tài chính với các báo cáo tài chính khác để có thể hiểu sâu hơn về các chỉ tiêu trên báo cáo tài chính.

Hy vọng với bài viết này bạn có thể biết cách đọc báo cáo tài chính ở mức độ cơ bản nhất và chuẩn bị nền tảng để tìm hiểu sâu hơn về báo cáo tài chính.

Các bài viết liên quan:

Cách đọc báo cáo tài chính cho người mới bắt đầu

Hệ thống chuẩn mực kế toán về báo cáo tài chính

Hướng dẫn cách lập báo cáo tài chính 2023 chi tiết từ A-Z