Phân tích báo cáo tài chính là một việc quan trọng giúp đánh giá những thông tin trên báo cáo tài chính, giúp người đọc có được cái nhìn sâu sắc hơn về tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Hôm nay, hãy cùng Kaike tìm hiểu cách phân tích báo cáo tài chính của doanh nghiệp nhé.

1. Ý nghĩa của việc phân tích báo cáo tài chính của doanh nghiệp

Phân tích báo cáo tài chính của doanh nghiệp là quá trình đánh giá và đưa ra nhận định về tình hình tài chính của doanh nghiệp dựa trên thông tin trong báo cáo tài chính. Quá trình này giúp cung cấp thông tin quan trọng để hiểu rõ về hiệu quả hoạt động kinh doanh, sức khỏe tài chính và lợi nhuận của doanh nghiệp.

Việc phân tích báo cáo tài chính giúp các bên liên quan như nhà đầu tư, ngân hàng, cơ quan quản lý, đối tác kinh doanh và cả những cổ đông hiểu rõ hơn về tình hình tài chính của doanh nghiệp. Nó cũng giúp cải thiện quyết định đầu tư, tài chính và quản lý của công ty.

2. Lưu ý khi phân tích các chỉ số tài chính của doanh nghiệp

Khi phân tích các chỉ số tài chính của một doanh nghiệp, có một số điểm quan trọng cần lưu ý:

• Đa dạng các chỉ số: Không nên dựa chỉ vào một chỉ số tài chính duy nhất mà phải xem xét tổng thể từ nhiều góc độ, bao gồt tài sản, nguồn vốn, lợi nhuận, và dòng tiền.
• So sánh với quá khứ và ngành: Phân tích chỉ số tài chính cần so sánh với dữ liệu từ các giai đoạn trước đó của doanh nghiệp để nhận biết xu hướng, cũng như so sánh với các doanh nghiệp trong cùng ngành để đánh giá hiệu suất tài chính.
• Đánh giá tình hình tài chính toàn diện: Cần xem xét không chỉ các chỉ số tài chính cơ bản mà còn các yếu tố cơ bản khác như cơ cấu vốn, biến động giá cổ phiếu, và thông tin không tài chính.
• Hiểu rõ về nguyên nhân: Việc phân tích chỉ số tài chính cần dựa trên sự hiểu biết rõ về nguyên nhân của sự biến đổi trong các chỉ số đó, từ đó hình dung được tình hình thực tế của doanh nghiệp.
• Sử dụng các phương pháp phân tích phù hợp: Cần áp dụng các phương pháp phân tích tài chính phù hợp như phân tích đường hậu quả, phân tích biến thiên theo thời gian, hay phân tích theo tổ chức và hệ thống.

Những lưu ý này giúp đảm bảo việc phân tích chỉ số tài chính được thực hiện một cách toàn diện và chính xác.

3. Hướng dẫn cách phân tích báo cáo tài chính của doanh nghiệp

Việc phân tích báo cáo tài chính của doanh nghiệp qua bài viết này, chủ yếu thông qua việc tính toán các chỉ số tài chính chủ yếu và cơ bản để đánh giá tình hình của doanh nghiệp.

3.1 Phân tích khả năng thanh toán, đòn bẩy tài chính, khả năng sinh lời, dòng tiền

3.1.1 Phân tích khả năng thanh toán

Phân tích khả năng thanh toán giúp đánh giá khả năng chuyển đổi tài sản sang tiền để thanh toán nợ ngắn hạn.

Phân tích hệ số khả năng thanh toán hiện hành thông qua công thức:

Hệ số khả năng thanh toán hiện hành = Tài sản ngắn hạn / Nợ ngắn hạn

Hệ số thấp khi < 1 có thể gây khó khăn trong thanh toán nợ.

Hệ số cao cho thấy khả năng chi trả nợ đến hạn, nhưng cần xem xét điều kiện kinh doanh.

3.1.2. Phân tích hệ số khả năng thanh toán lãi vay

Công thức để phân tích hệ số khả năng thanh toán lãi vay:

Hệ số khả năng thanh toán lãi vay = Lợi nhuận trước thuế và lãi vay (EBIT) / Lãi vay phải trả

Việc phân tích hệ số khả năng thanh toán lãi vay giúp xem xét rủi ro thanh toán lãi vay khi vay nhiều mà kinh doanh kém hiệu quả.

Đồng thời, đánh giá mức sinh lời của đồng vốn để đảm bảo thanh toán lãi vay.

3.1.3. Phân tích hệ số vòng quay các khoản phải thu

Công thức phân tích hệ số vòng quay các khoản phải thu:

Vòng quay các khoản phải thu = Doanh thu bán hàng / Các khoản phải thu bình quân

Hệ số này giúp đánh giá vòng quay các khoản phải thu khi khách hàng chiếm dụng vốn.

Ngoài ra còn giúp quan sát được tình trạng cho khách hàng nợ mà không thu tiền đúng hạn.

Vòng quay các khoản phải thu giúp đánh giá tốc độ thu hồi công nợ của doanh nghiệp.

Kỳ thu tiền bình quân cho biết thời hạn doanh nghiệp thu được tiền bán hàng.

3.1.4. Phân tích vòng quay hàng tồn kho

Công thức phân tích hệ số vòng quay hàng tồn kho:

Vòng quay hàng tồn kho = Giá vốn hàng bán / Hàng tồn kho bình quân

Hệ số này phản ánh việc vốn hàng tồn kho quay vòng mỗi kỳ.

Hệ số này phụ thuộc vào đặc điểm ngành nghề và chính sách hàng tồn kho của doanh nghiệp nên cần được xem xét một cách kỹ lưỡng.

3.2. Phân tích đòn bẩy tài chính

Công thức tính đòn bẩy tài chính:

Hệ số nợ = Nợ phải trả / Tổng nguồn vốn

Hệ số nợ thể hiện tỷ trọng nợ trong tổng nguồn vốn của doanh nghiệp.

Hệ số nợ thấp thể hiện mức độ an toàn cao, rủi ro tài chính thấp.

3.3 Phân tích khả năng sinh lời

Lợi nhuận phản ánh hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.

Tỷ suất lợi nhuận giúp đánh giá hiệu quả quản lý chi phí của doanh nghiệp.

3.3.1 Phân tích tỷ suất lợi nhuận gộp

Công thức tính tỷ suất lợi nhuận gộp:

Biên lợi nhuận gộp = Lợi nhuận gộp / Doanh thu thuần

Tỷ suất này phản ánh hiệu quả quản lý chi phí sản xuất của doanh nghiệp.

Doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh và sản phẩm đáp ứng nhu cầu thị trường sẽ có biên lợi nhuận gộp cao.

3.3.2 Tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên tổng tài sản

Công thức tính tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên tổng tài sản:

Tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn kinh doanh (ROA) = Lợi nhuận sau thuế / Tổng tài sản bình quân

Hệ số này phản ánh hiệu quả sử dụng tài sản của doanh nghiệp.

Chỉ số này giúp đánh giá hiệu quả tài chính của doanh nghiệp.

ROA là chỉ tiêu quan trọng

ROA càng cao càng tốt, đặc biệt trong ngành sản xuất cơ bản như sắt thép, giấy, hóa chất.

Hệ số ROA cao là mình chứng trong việc quản lý hiệu quả chi phí khấu hao, chi phí đầu vào.

3.3.3 Phân tích tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn chủ sở hữu (ROE)

Công thức tính chỉ số ROE:

Tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn chủ sở hữu (ROE) = Lợi nhuận sau thuế / Vốn chủ sở hữu bình quân

ROE càng cao càng thể hiện hiệu quả sử dụng vốn chủ sở hữu.

Các doanh nghiệp có ROE cao và ổn định là các doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh bền vững.

3.3.4 Phân tích thu nhập một cổ phần thường (EPS)

Công thức tính EPS:

Thu nhập một cổ phần thường (EPS) = [Lợi nhuận sau thuế – Cổ tức cho cổ đông ưu đãi] / Số lượng cổ phần thường lưu hành

Chỉ số EPS giúp phản ánh lợi nhuận sau thuế của mỗi cổ phần thường.

3.4 Phân tích dòng tiền

Mục đích của phân tích dòng tiền là đánh giá năng lực tài chính và chất lượng dòng tiền của doanh nghiệp.

3.4.1 Phân tích tỷ suất dòng tiền tự do

Công thức phân tích tỷ suất dòng tiền tự do:

Tỷ suất dòng tiền tự do = Dòng tiền tự do / Lưu chuyển tiền thuần từ hợp đồng kinh doanh

Tỷ suất dòng tiền tự do giúp phản ánh chất lượng dòng tiền của doanh nghiệp.

3.5. Phân tích xu hướng của dòng tiền

Phân tích xu hướng dòng tiền giúp xác định doanh nghiệp đang trong chu kỳ kinh doanh nào.

Phân tích xu hướng dòng tiền rất quan trọng để đưa ra quyết định về việc tài trợ vốn cho doanh nghiệp.

Trên đây, bài viết đã cung cấp hướng dẫn cơ bản về phân tích báo cáo tài chính của doanh nghiệp thông qua các chỉ số tài chính. Hy vọng, thông qua bài viết này, các bạn đã biết cách phân tích những chỉ số cơ bản và quan trọng nhất để hiểu rõ hơn về tình hình tài chính của một doanh nghiệp.

Các bài viết liên quan:

Cách nộp thuyết minh báo cáo tài chính qua mạng

Báo cáo tài chính là gì? Thông tin cơ bản về báo cáo tài chính

Báo cáo tài chính gồm những gì? Thời hạn lập báo cáo tài chính