Tài khoản kế toán là khái niệm quan trọng trong quá trình học và làm nghề kế toán. Hiểu được khái niệm giúp có thêm kiến thức cơ bản về hệ thống và nguyên tắc kế toán. Hãy cùng bài viết hôm nay tìm hiểu về tài khoản và kết cấu tài khoản kế toán nhé.

1. Tài khoản kế toán là gì?

Tài khoản kế toán được sử dụng để ghi chép liên tục và hệ thống các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong doanh nghiệp theo một phương pháp nhất định.

Chúng được thể hiện dưới dạng số, mỗi số tài khoản mang một ý nghĩa và đại diện cho một yếu tố trong tổng thể tài chính doanh nghiệp.

Ví dụ: 

Tiền mặt trong doanh nghiệp được thể hiện bằng tài khoản 111. Tài khoản này được sử dụng để ghi lại mọi giao dịch làm tăng hoặc giảm tiền mặt của doanh nghiệp. 

Một tài khoản khác thể hiện số tiền khách hàng chưa thanh toán cho doanh nghiệp, tài khoản này được gọi là tài khoản “ phải thu khách hàng” và được thể hiện bằng tài khoản 131. Tài khoản này được sử dụng để ghi lại mọi giao dịch làm tăng hoặc giảm số tiền còn phải thu của khách hàng hay số tiền khách hàng còn nợ doanh nghiệp.

Mọi giao dịch phát sinh sẽ ảnh hưởng từ hai hoặc nhiều tài khoản khác nhau.

Ví dụ: 

Khi khách hàng thanh toán công nợ cho doanh nghiệp thì sẽ  phát sinh tăng tài khoản “tiền mặt” và giảm tài khoản “phải thu khách hàng”

2. Kết cấu của tài khoản kế toán

Tài khoản kế toán về cơ bản có kết cấu dưới dạng chữ T. Cụ thể như sau:

• Phía trên ở giữa chữ T ghi số hiệu tài khoản            
• Bên trái chữ T gọi là bên Nợ
• Bên phải chữ T gọi là bên Có

Thuật ngữ Nợ và Có trong kế toán quy ước hai bên chữ T của tài khoản kế toán. 

Các nghiệp vụ kinh tế phát sinh làm cho bên Nợ và bên Có làm cho tài khoản kế thay đổi và chuyển hoá. Khi ghi Nợ tài khoản phản ánh đối tượng kế toán này thì đồng thời phải ghi đối ứng Có tài khoản phản ánh đối tượng kế toán có liên quan. Điều đó tạo nên sự cân đối có trong kết cấu tài khoản kế toán.

Tùy thuộc vào từng loại tài khoản kế toán mà bên Nợ hay bên Có thể hiện sự tăng lên hoặc giảm đi của từng đối tượng kế toán cụ thể.

Ví dụ:

Tài khoản kế toán bắt đầu bằng số 1, bên Nợ sẽ thể hiện số phát sinh tăng và bên Có sẽ thể hiện số phát sinh giảm.

Ngược lại, tài khoản kế toán bắt đầu bằng số 3, bên Có sẽ thể hiện số phát sinh tăng và bên Nợ sẽ thể hiện số phát sinh giảm.

Ngoài ra, kế toán cần lưu ý những quy ước đặc biệt như số dư trên tài khoản thể hiện số tồn cuối kỳ thuộc bên Nợ hay bên Có hay thuộc tài khoản không có số dư.

Tuân theo những nguyên tắc sẽ giúp cho sự cân đối kế toán được đảm bảo.

>> Chỉ 2.000.000đ – Sở hữu ngay công cụ hỗ trợ kế toán ưu việt

3. Nội dung của tài khoản kế toán

• Phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh tác động đến kế toán một cách có hệ thống.
• Giúp kế toán theo dõi, phản ánh sự biến động của từng đối tượng hạch toán kế toán cụ thể.
• Cung cấp thông tin về tình hình biến động của từng đối tượng trong mối quan hệ với các đối tượng hạch toán kế toán khác.
• Các nghiệp vụ kinh tế phát sinh được phân loại, sắp xếp theo từng đối tượng hạch toán kế toán. Quá trình này giúp thuận lợi hơn trong việc hệ thống hóa và tổng hợp thông tin.
• Thông tin cho nhà quản lý về tình hình và biến động của tài sản, nguồn vốn của doanh nghiệp và từng loại hoạt động của doanh nghiệp trong mối quan hệ tương hỗ với nhau.
• Phản ánh nghiệp vụ kinh tế dựa vào đặc điểm của từng đối tượng và nội dung nghiệp vụ kinh tế cụ thể.
• Đáp ứng yêu cầu theo dõi, kiểm soát đối tượng cụ thể qua thời gian và có nhiều biến động. Đây là việc mà phương pháp chứng từ và phương pháp tính giá không thể đáp ứng linh hoạt được.

4. Ý nghĩa tài khoản kế toán

• Giúp kế toán giảm thời gian, công sức để theo dõi, và tổng hợp số liệu.
• Thể hiện giá trị của các đối tượng tại một thời điểm và sự biến động sau một khoảng thời gian nhất định.
• Công cụ để hệ thống hóa số liệu, đồng thời là cung cấp số liệu để kế toán tổng hợp các chỉ tiêu trong báo cáo tài chính.
• Cầu nối trung gian giữa việc phản ánh từng nghiệp vụ kinh tế riêng lẻ trên chứng từ lên sổ sách với việc tổng hợp thông tin từ sổ sách lên các chỉ tiêu trong các báo cáo kế toán.

Trên đây là những thông tin về tài khoản kế toán dành cho người mới bắt đầu. Hy vọng bạn có thể tìm thấy những kiến thức hữu ích thông qua bài viết này.

Các bài viết liên quan:

Bảng hệ thống tài khoản kế toán hành chính sự nghiệp

Hướng dẫn hạch toán sơ đồ chữ T các tài khoản kế toán

Bảng hệ thống tài khoản kế toán theo thông tư 132, 133 và 201