Hóa đơn đầu vào là gì? Một trong những chứng từ kế toán quan trọng của mọi đơn vị kinh doanh là hóa đơn đầu vào. Trong quá trình làm việc với các loại hóa đơn, đặc biệt là hóa đơn đầu vào, kế toán cần lưu ý những vấn đề gì? Hãy theo dõi bài viết dưới đây của Kaike để biết thêm thông tin về hóa đơn đầu vào nhé.

1. Hoá đơn đầu vào là gì?

Hóa đơn đầu vào hay còn gọi là hóa đơn mua hàng thông thường thuật ngữ này được hiểu là chứng từ dùng để chứng minh nghiệp vụ mua hàng hóa, dịch vụ phục vụ cho quá trình sản xuất, kinh doanh, duy trình hoạt động trong tổ chức.

Những chứng từ cần thiết với hóa đơn đầu vào:

• Hợp đồng mua, bán hàng hóa: Nếu hợp đồng không ghi rõ danh mục các mặt hàng bán ra thì cần bổ sung phụ lục kèm theo ghi chi tiết danh mục hàng hóa mua vào.
• Phiếu nhập kho với hàng hóa mua vào.
• Phiếu thu, biên lai ghi lại số tiền giao dịch với khách hàng đối với các loại hàng hóa mua vào khác nhau.
• Biên bản thanh lý hợp đồng mua bán.

2. Như thế nào là hóa đơn đầu vào không hợp lệ

Hóa đơn đầu vào không hợp lệ là hóa đơn không đáp ứng đầy đủ các tiêu chí về: nội dung trên hóa đơn, tiêu thức bắt buộc trên hóa đơn, thời điểm xuất hóa đơn như sau:

2.1. Quy định hóa đơn đầu vào

Căn cứ vào Thông tư số 39/2014/TT-BTC và Thông tư 219/2013/TT-BTC quy định nội dung hóa đơn đầu vào hợp lệ phải đáp ứng yêu cầu sau:

• Thể hiện đúng nghiệp vụ, nội dung kinh tế phát sinh.
• Hóa đơn viết không sửa chữa, tẩy xóa.
• Sử dụng cùng một loại màu mực không phai để phục vụ việc lưu trữ chứng từ.
• Nội dung thể hiện trên các liên hóa đơn phải thống nhất.

Cụ thể nội dung ghi trên hóa đơn đầu vào phải có đầy đủ thông tin sau:

• Thông tin người  mua hàng, người bán hàng
• STT, tên hàng hoá dịch vụ, đơn vị tính, số lượng, đơn giá, thành tiền
• Cộng tiền hàng, thuế suất, tiền thuế, tổng tiền thanh toán.
• Tiền hàng bằng chữ
• Ký và đóng dấu của người bán hàng

Như vậy một hóa đơn đầu vào không hợp lệ đầu tiên là hóa đơn không đáp ứng tiêu chí về nội dung trên hóa đơn theo quy định Bộ tài chính.

2.2. Tiêu thức bắt buộc trên hóa đơn đầu vào

Tiêu thức bắt buộc trên hóa đơn đầu vào là yêu cầu thứ hai để xác định hóa đơn bạn nhận được có phải hóa đơn hợp lệ hay không? Cụ thể yêu cầu tiêu thức bắt buộc trên hóa đơn như sau:

• Hóa đơn phải bao gồm đầy đủ thông tin: Ngày/tháng/năm phát hành hóa đơn, họ và tên, tên công ty, địa chỉ, mã số thuế, tài khoản thanh toán (nếu có) của người bán và người mua.
• Hình thức thanh toán: Tiền mặt hoặc chuyển khoản ( nếu chuyển khoản cần ghi rõ số tài khoản)
• Thông tin hàng hóa, dịch vụ: Tên hàng hóa, dịch vụ, số lượng, đơn vị tính, đơn giá, số tiền, tiền hàng, thuế suất, thuế GTGT, tổng số tiền thanh toán.
• Chữ ký người mua và người bán (Nếu không có chữ ký của giám đốc thì cần có giấy ủy quyền, đóng dấu treo góc bên trái hóa đơn kèm chữ ký người ủy quyền)
• Dấu của đơn vị cung cấp hàng hóa, dịch vụ

2.3 Thời điểm xuất hóa đơn

Thời điểm xuất hóa đơn không đúng quy định thì hóa đơn đó sẽ được coi là hóa đơn khống, không hợp lệ để kê khai hạch toán thuế GTGT.

Căn cứ vào nghị định 119/2018/NĐ-CP, thời điểm lập và xuất hóa đơn được quy định như sau:

• Hóa đơn bán hàng hóa thì thời điểm lập xuất hóa đơn chính là thời điểm chuyển giao quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng hàng hóa của bên bán cho bên mua, không phân biệt việc đã thu được tiền hay chưa thu được tiền.
• Hóa đơn cung cấp dịch vụ, thời điểm lập xuất hóa đơn điện tử phải là thời điểm hoàn thành việc cung cấp dịch vụ, hoặc phải là thời điểm lập hóa đơn cung cấp dịch vụ, không phân biệt đã thu được tiền hay chưa thu được tiền.
• Hóa đơn thuộc trường hợp giao hàng nhiều lần hoặc bàn giao từng hạng mục, công đoạn dịch vụ thì mỗi lần giao hàng hoặc bàn giao thì sẽ lập hóa đơn có khối lượng, giá trị hàng hóa, dịch vụ tương ứng với từng lần giao.Thời điểm lập xuất hóa đơn điện tử khi này cũng tương ứng với từng lập giao hàng hoặc bàn giao này.
• Hóa đơn điện tử không có mã của cơ quan thuế thì thời điểm lập xuất hóa đơn điện tử được xác định theo đúng thời điểm người bán ký số, ký điện tử lên trên hóa đơn.
• Hóa đơn về hoạt động cung cấp điện, nước sinh hoạt, dịch vụ viễn thông, truyền hình thì thời điểm lập xuất hóa đơn sẽ là chậm nhất không quá 7 ngày, tính từ ngày ghi chỉ số điện, nước tiêu thụ trên đồng hồ hoặc ngày kết thúc kỳ quy ước đối với việc cung cấp dịch vụ viễn thông, truyền hình.

Lưu ý: Hóa đơn xuất sai thời điểm bên bán sẽ phải chịu phạt theo quy định

• Đối với tổ dịch vụ kinh doanh bất động sản, xây dựng cơ sở hạ tầng, xây dựng nhà để bán, chuyển nhượng có thực hiện thu tiền theo tiến độ thực hiện dự án hay tiến độ thu tiền ghi trong hợp đồng thì thời điểm lập xuất hóa đơn chính là ngày thu tiền.
• Phạt cảnh cáo với những trường hợp lập xuất hóa đơn không đúng thời điểm nhưng không dẫn đến chậm thực hiện nghĩa vụ thuế và có tình tiết giảm nhẹ. Những trường hợp không có tình tiết giảm nhẹ thì sẽ phạt tiền ở mức tối thiểu của khung hình phạt.
• Phạt tiền từ 4.000.000 – 8.000.000 đồng đối với hành vi khác lập hóa đơn không đúng thời điểm theo quy định pháp luật.

3. Những lưu ý quan trọng về hóa đơn đầu vào

Những lưu ý kế toán cần nắm được đối với hóa đơn đầu vào là gì? Để hóa đơn đầu vào được chấp nhận và tính vào chi phí, được khấu trừ thuế, khi nhận hóa đơn đầu vào, kế toán cần lưu ý một số vấn đề sau:

3.1. Hóa đơn đầu vào có giá trị 20 triệu trở lên

Đối với hóa đơn mua vào có giá trị từ 20 triệu trở lên, điều kiện bắt buộc là phải chuyển tiền qua ngân hàng thanh toán thì mới được khấu trừ thuế GTGT, cụ thể như sau:

Hóa đơn thanh toán nhiều lần

• Tất cả các lần thanh toán đều phải thực hiện qua chuyển khoản ngân hàng, bao gồm cả lần đặt cọc đầu tiên để làm cơ sở cho giao dịch mua bán.
• Nếu đã đặt cọc bằng tiền mặt và khấu trừ tiền mua hàng thì cần yêu cầu nhà cung cấp trả lại tiền đặt cọc, chuyển tiền cọc qua ngân hàng. Nếu không thì khoản tiền cọc đó sẽ không được khấu trừ thuế giá trị gia tăng.

Hóa đơn mua cùng một ngày

• Nếu mua hàng trong cùng một ngày của cùng một đơn vị với tổng tiền mua là từ 20 triệu trở lên nhưng chia nhỏ thành nhiều hóa đơn giá trị gia tăng dưới 20 triệu đồng để làm cơ sở thanh toán tiền mặt thì vẫn bị loại thuế giá trị gia tăng.
• Vì vậy, khi thanh toán bằng tiền mặt, kế toán cần rà soát các hóa đơn cùng một ngày của đơn vị để tránh trường hợp tổng số tiền mua hàng từ 20 triệu trở lên.

Chuyển tiền qua ngân hàng

Khi chuyển tiền qua ngân hàng để thanh toán cho các hóa đơn từ 20 triệu trở lên phải sử dụng tài khoản ngân hàng mang tên công ty để chuyển sang tài khoản ngân hàng mang tên của nhà cung cấp. Nếu kế toán sử dụng tài khoản không phải mang tên công ty người bán hoặc người mua trên hóa đơn thì đều không được khấu trừ thuế giá trị gia tăng.

3.2. Thời điểm thanh toán hóa đơn

Tại thời điểm kê khai, nếu chưa đến thời hạn thanh toán theo hợp đồng, người mua chưa trả tiền thì vẫn thực hiện kê khai thuế như bình thường. Tuy nhiên, nếu tính đến thời hạn quyết toán, thời hạn thanh toán đã hết mà vẫn chưa thực hiện thanh toán thì khoản này sẽ không được khấu trừ thuế giá trị gia tăng.

>> Siêu ưu đãi! Có ngay phần mềm kế toán với 167.000đ/THÁNG

3.3. Với các hóa đơn mua vào tài sản cố định

Riêng với các hóa đơn đầu vào thực hiện mua bán tài sản cố định, nếu doanh nghiệp mua các dạng tài sản là ô tô chở người 9 chỗ trở xuống mà có giá trị từ 1,6 tỷ trở lên sẽ không được khấu trừ thuế GTGT. Tuy nhiên nếu doanh nghiệp sử dụng tài sản cố định đó để phục vụ cho các mục đích vận tải thì được khấu trừ.

3.4. Với hóa đơn đầu vào kê khai từ năm trước, hạch toán sang năm kế tiếp

Với các hóa đơn đầu vào đã kê khai nhưng chưa đưa vào hạch toán của năm mà chuyển sang kỳ kế toán của năm kế tiếp thì không được khấu trừ thuế GTGT của hóa đơn năm đó.

3.5. Hóa đơn đầu vào của dự án

Nếu thuế GTGT của một số dự án đơn vị đang triển khai, nếu đã đến thời điểm quyết toán mà bị hủy bỏ thì đơn vị không được khấu trừ thuế GTGT trên mỗi hóa đơn. Vì vậy, doanh nghiệp nên chuyển phần chi phí của những dự án đang tạm dừng sang những dự án đang hoạt động hoặc đã hoàn thành để được hưởng khấu trừ thuế và tránh bị truy thu khoản thuế này.

Trong hoạt động kế toán của doanh nghiệp, thì hóa đơn đầu vào là một thành phần không thể thiếu của kế toán. Bài viết trên của Kaike, hy vọng có thể giúp anh/chị có thêm kiến thức về hóa đơn đầu vào và một số lưu ý quan trọng mà kế toán cần nắm vững các quy định để áp dụng trong công việc của mình. 

Các bài viết liên quan:

Hoá đơn thương mại là gì? Cách viết và mẫu hoá đơn

Hoá đơn trực tiếp là gì? Phân biệt hoá đơn trực tiếp và hoá đơn VAT

Hóa đơn chuyển đổi là gì? Nguyên tắc khi chuyển đổi từ hóa đơn điện tử sang hóa đơn giấy