Thuế giá trị gia tăng là một loại thuế phổ biến trong nền kinh tế hiện nay. Vậy vai trò của thuế giá trị gia tăng đối với nền kinh tế như thế nào? Hãy cùng Kaike tìm hiểu qua bài viết dưới nhé.

1. Thuế giá trị gia tăng là gì?

Thuế giá trị gia tăng (VAT) là loại thuế đánh người tiêu dùng hàng hóa và dịch vụ. Nó được coi là một loại thuế gián tiếp, nghĩa là nó được trả bởi người tiêu dùng cuối cùng khi họ mua sản phẩm hoặc dịch vụ. Thuế suất thuế giá trị gia tăng hiện nay giao động ở mức từ 0% đến 10%.

Đọc thêm bài viết: Thuế VAT là gì? Trường hợp nào được hoàn thuế VAT?

2. Ảnh hưởng của thuế giá trị gia tăng tới nền kinh tế

Thuế giá trị có thể có tác động kinh tế đáng kể đối với doanh nghiệp,người tiêu dùng và cả nền kinh tế của một quốc gia.

Thuế giá trị gia tăng ảnh hưởng đến doanh nghiệp theo một số cách khác nhau. Các doanh nghiệp phải nộp thuế giá trị gia tăng cho chi phí đầu vào, điều này có thể làm tăng chi phí và giảm lợi nhuận của họ. Doanh nghiệp cũng phải tính toán và thu thuế giá trị gia tăng từ khách hàng, tính toán số thuế giá trị gia tăng phải nộp cho nhà nước, điều này có thể tốn thời gian và gây nên sự phức tạp đối với doanh nghiệp. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng phải tuân thủ các quy định khác nhau liên quan đến thuế giá trị gia tăng của nhà nước và có thể bị phạt nếu như thực hiện sai và thiếu tuân thủ các quy định này.

Người tiêu dùng là người trực tiếp phải trả thuế giá trị gia tăng khi mua sản phẩm hàng hóa hoặc dịch vụ. Như vậy thuế giá trị gia tăng có thể ảnh hưởng đến sức mua của người tiêu dùng và thói quen chi tiêu của họ thông qua các mức thuế suất giá trị gia tăng mà nhà nước áp dụng cụ thể cho từng loại hàng hóa dịch vụ.

Thuế giá trị gia tăng ảnh hưởng đến nguồn thu của nhà nước theo nhiều cách khác nhau. Đó là thuế đánh vào giá trị gia tăng của hàng hóa và dịch vụ ở mỗi giai đoạn sản xuất và phân phối. Nó được nhà nước thu từ các doanh nghiệp và người tiêu dùng, với các doanh nghiệp chịu trách nhiệm thu thuế giá trị gia tăng từ khách hàng của họ và nộp lại cho nhà nước.

3. Vai trò của thuế giá trị gia tăng đối với nền kinh tế

3.1. Là nguồn thu quan trọng của nhà nước

Thông qua nguồn thu từ thuế, nhà nước sử dụng để tài trợ cho các hoạt động chi tiêu công. Đây là nguồn thu để nhà nước hỗ trợ, phát triển các hoạt động kinh tế xã hội khác.

Theo số liệu từ nhà nước, nguồn thu từ thuế giá trị gia tăng chiếm một tỷ trọng lớn trong nguồn thu ngân sách của nhà nước hàng năm. Do đó, đây là một nguồn thu có vai trò rất quan trọng đối với nhà nước.

Tuy nhiên, nhà nước cũng cần xem xét việc điều chỉnh và mức thuế phù hợp để vừa kích thích sản xuất vừa kích thích tiêu dùng nhằm mang lại một nguồn thu đảm bảo.

Sau đợt đại dịch Covid 19, nhà nước có chính sách giảm giá đối với nhiều mặt hàng có mức thuế suất 10% xuống còn 8%. Điều này thể hiện khuyến khích tiêu dùng của nhà nước trong thời điểm đó. Dù nguồn thu của nhà nước sẽ bị giảm đi trong khoảng thời gian này nhưng nó thể hiện được sự hỗ trợ của nhà nước đối với người tiêu dùng sau đại dịch.

3.2. Giảm bất bình đẳng thu nhập

Thuế giá trị gia tăng là thuế đánh vào người chi tiêu cuối cùng. Tức là càng chi tiêu nhiều thì người tiêu dùng càng phải trả một khoản thuế nhiều hơn. Nó giúp giảm bất bình đẳng thu nhập giàu nghèo, giữa những người chi tiêu nhiều và ít hơn.

Đây là một trong những tác động nhỏ và tác động chung của các loại thuế gián thu trực tiếp đến người tiêu dùng. Tuy nhiên, nó không làm thay đổi quá nhiều hay ảnh hưởng sâu sắc đến sự bất bình đẳng thu nhập.

>> Siêu ưu đãi! Có ngay phần mềm kế toán với 2.000.000đ

3.3. Kích thích phát triển các ngành nghề trong nền kinh tế

Thuế giá trị gia tăng có thể giúp kích thích tăng trưởng kinh tế bằng cách khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ và thiết bị mới hoặc các ngành kinh tế được hưởng những ưu đãi về thuế giá trị gia tăng. Với việc thay đổi các mức thuế suất khác nhau, nhà nước tạo ra sự khuyến khích trong việc phát triển một số ngành kinh tế đặc biệt.

Đối với các hàng hóa dịch vụ hiện nay, mức thuế suất giá trị gia tăng là 0%, 5%, 10% và có hàng hóa dịch vụ không tính thuế giá trị gia tăng.

Các mặt hàng được tính thuế giá trị gia tăng ở mức thấp hơn như 0% hay 5% thể hiện sự ưu đãi của nhà nước đối với việc tiêu dùng các hàng hóa dịch vụ đó so với các hàng hóa dịch vụ có mức thuế suất 10%.

Ví dụ: Hiện nay, đối với các sản phẩm phần mềm đang không phải chịu thuế giá trị gia tăng cho thấy ưu đãi của nhà nước trong việc phát triển ngành công nghệ thông tin và phần mềm.

Thuế giá trị gia tăng của hàng xuất khẩu ở mức 0% cho thấy nhà nước khuyến khích xuất khẩu để mang lại nguồn thu ngoại tệ cho đất nước.

Tóm lại thuế giá trị gia tăng có một vai trò quan trọng trong nền kinh tế. Nó ảnh hưởng đến cả người tiêu dùng, doanh nghiệp và cả nhà nước. Nhà nước sử dụng thuế giá trị gia tăng như một công cụ để điều tiết hoạt động của nền kinh tế. Hiểu rõ vai trò của thuế giá trị gia tăng giúp cho mỗi thành phần kinh tế nhận biết rõ ảnh hưởng của thuế giá trị gia tăng từ đó ra quyết định phù hợp.

Các bài viết liên quan:

Cách tính thuế giá trị gia tăng phải nộp theo quy định mới nhất

Nghị định 41 quy định sử dụng chung hóa đơn VAT 10% và 8%

Tổng hợp các loại báo cáo thuế phải nộp